W dniu 20 grudnia 2022 r. zmarł Pan Prof. dr hab. Jerzy Woyke, emerytowany pracownik naukowy d. Wydziału Zootechnicznego; jedna z najbardziej rozpoznawanych Postaci z pszczelarskiego środowiska naukowego w świecie. Urodził się 9 września 1926 r. w Maleninie. Wybitny światowej sławy, powszechnie szanowany i doceniany uczony, profesor nauk rolniczych, specjalista w zakresie pszczelnictwa. Pan Profesor ukończył leśnictwo (1950) i biologię (1952) na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Następnie uzyskał stopnie doktora (1958) i doktora habilitowanego (1961), a w 1969 r. otrzymał tytuł profesora nauk rolniczych. Od 1958 r. został pracownikiem naukowym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie oraz kierownikiem Zakładu Pszczelnictwa na Wydziale Ogrodniczym. Następnie po reorganizacji uczelni w 1970 r. kontynuował pracę jako kierownik Zakładu Hodowli Owadów Użytkowych na Wydziale Zootechnicznym. Jako pracownik emerytowany bardzo aktywnie pracował naukowo, prowadząc badania zarówno w kraju jak i za granicą; udzielając konsultacji naukowych czy współpracując z rzeszą naukowców z całego świata, stanowiąc dla nich niezaprzeczalny autorytet naukowy.

Prof. Jerzy Woyke podczas swojej wieloletniej pracy badawczej odbył liczne zagraniczne staże naukowe: USA (1958), Brazylia (1967), NRF (1971), Norwegia (1972), Australia (1973), Indie (1974), Nepal (1999). Konsultant FAO: Gwinea (1975), El Salvador (1979), Afganistan (1983), Wietnam (1985), Ghana (1986), Egipt (1987), Sudan (1988), Algieria (1989), Albania (1989), Meksyk (1989), podczas których prowadził badania nad różnymi podgatunkami pszczół. W Europie nad pszczołą środkowoeuropejską, włoską, kraińską, kaukaską i maltańską, w Afryce nad Apis adansoni (Senegal, Gwinea i Ghana) A. scutelata, A. capensis (Afryka Pd.), i Apis nubica (Sudan) W Brazylii nad pszczołą afrykanizowaną, w Azji nad pszczołą wschodnią (A. cerana), karliczką (A. florea), olbrzymią  A. d. dorsata i A. d. breviligulla) skalną (A. laboriosa) (Indie, Chiny, Tajlandia, Wietnam i Nepal, Filipiny), a na Borneo nad Apis koschewnikovi. Były to badania z zakresu genetyki, a w szczególności determinacji płci, sztucznego unasieniania pszczół, pszczół tropikalnych czy metod biologicznego zwalczania groźnego roztocza Tropilaelaps clareae.

Znaczenie prac prof. Jerzego Woyke dla rozwoju współczesnej, szeroko pojętej wiedzy o pszczołach trudno jest przecenić. Wiele badań Profesora miało przełomowe znaczenie dla nauki i praktyki pszczelarskiej. Do najważniejszych osiągnięć naukowych Profesora należy zaliczyć:

1955-1960 –  Udowodnienie wielokrotnej kopulacji matki pszczelej. Zmieniło to całkowicie podstawy genetyki pszczół.

1960 –  Opracowanie metody sztucznego unasieniania matki pszczelej przyjętej w świecie za  standardową.

1962-1982 - Polepszenie efektywności sztucznego unasieniania przez zbadanie optymalnych warunków w jakich powinna przebywać matka pszczela po zabiegu.
1962-1978 - Rozwiązanie zagadnienia determinacji płci u pszczół. Dotychczas uważano, że samice (robotnice i matki) rozwijają się z jaj zapłodnionych, a trutnie – samce z niezapłodnionych. Udowodniono, że trutnie mogą rozwijać się też z jaj zapłodnionych.

1963 – Odkrycie substancji kanibalizmu u pszczół.

1972, 1973 – Zbadanie biologii naturalnego unasieniania pszczół indyjskich Apis cerana.
1973 – Określenie granic rozpowszechniania się pszczół afrykańskich.

1973, 1990, 1992 - Opracowanie metody postępowania z agresywnymi pszczołami afrykańskimi, umożliwiającej bezpieczną pracę przy nich.

1973, 1975 – Opracowanie metody sztucznego unasieniania pszczół indyjskich Apis cerana.
1973 - Odkrycie barwnej mutacji pomarańczowych oczu (laranja) pszczół, która to mutacja stała się podstawą licznych interesujących badań i obserwacji.

1979 - Rozwiązanie zagadnienia determinacji płci pszczół indyjskich Apis cerana.
1977, 2000 - Rozwiązanie zagadnienia dziedziczenia ubarwienia pszczół i zróżnicowanej ekspresji ubarwienia u robotnic, matek i trutni.

1984-2000 - Zbadanie biologii i opracowanie metody zwalczania groźnego pasożyta pszczół Tropilaelaps clareae  bez użycia jakichkolwiek środków chemicznych. Pozwoliło to uratować pszczołę miodną w Azji południowo-wschodniej. W rezultacie tego ogromnie wzrosła produkcja miodu i niektóre kraje jak np. Tajlandia i Wietnam stały się eksporterami miodu.
1996-2004 - Wspólnie z Instytutem Fizjologii im Pawłowa w St. Petersburgu, przeprowadzenie badań nad barwnymi mutacjami pszczół, co przyczyniło się do leczenia wad wzroku  u ludzi.

1998 - Odkrycie, że jaja pszczół ustawicznie zmieniają swą wielkość w ciągu całego okresu inkubacji.
2004 - Odkrycie odmiennego zachowania higienicznego wolno żyjących gatunków pszczół  A. dorsata i A. laboriosa, polegające na nie odkrywaniu komórek z martwym czerwiem, co zapobiega rozprzestrzenianiu się chorób i pasożytów.

2011 - Udowodnienie, że znamię weselne matki pszczelej pochodzi od 2 trutni.
2012 - Opisanie, które urwiska himalajskie pszczoła skalna A. laboriosa wybiera na miejsca gniazdowania i dlaczego?

Na podstawie w/w badań Profesor opublikował aż 825 prac z czego 503 stanowią oryginalne publikacje naukowe pozostałe to książki oraz prace popularne. Prace Pana Profesora są bardzo często cytowane wg Science Citation Index W ISIS – 3608 ; wg. Web of Science 913. W tym okresie Pan Profesor był także promotorem 8 prac doktorskich, wielokrotnym recenzentem (544) prac naukowych np. doktoratów, habilitacji, wniosków o nadanie tytułu profesora, grantów, krajowych i zagranicznych publikacji naukowych. Profesor Jerzy Woyke to ambasador polskiej nauki w świecie. Nie ma na świecie drugiego specjalisty z zakresu pszczelnictwa, który badał pszczoły aż w 24 krajach. Był ekspertem FAO (ONZ) w 11 krajach (Gwinea, El Salwador, Kostaryka, Afganistan, Wietnam, Ghana, Egipt, Sudan, Albania, Algieria, Meksyk).

Za swoją pracę i osiągnięcia był wielokrotnie wyróżniany i nagradzany. Profesor Jerzy Woyke jest laureatem 72 nagród, odznaczeń i wyróżnień, z czego 16 zagranicznych.  Świadczy to o dużym uznaniu, jakim Profesor cieszy się w świecie (najważniejsze nagrody: PAN 1966, 1971, 1979, 1987, Min. Szkoln. Wyższ. 1976, 1989, Min. Roln. 1976, 1984, USDA 1976, 1984, 1987, Min. Roln. El Salwadoru 1981, Medal in Oczapowskiego PAN 1994, Outstanding Apicultural Scientist, Tajlandia 2000, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski 2014).

W dniu 12 grudnia 2022 r. w ramach zajęć z przedmiotu „Intensywne systemy w produkcji zwierzęcej” dla studentów studiów magisterskich na kierunku zootechnika gościliśmy Panią mgr Katarzynę Asman z firmy DSM i Pana Grzegorza Kędzierskiego, przedstawiciela firmy Pellon. Pani Katarzyna zapoznała studentów z historią i strukturą firmy oraz jej produktami przeznaczonymi dla drobiu, bydła oraz trzody chlewnej. Przedstawiła lokalizacje fabryk surowców i premiksów w Polsce. Studenci mieli możliwość rozszerzyć swoją wiedzę na temat dodatków paszowych i nowoczesnych rozwiązań w żywieniu zwierząt gospodarskich. Pani Katarzyna przedstawiła ofertę produktową firmy ze szczególnym zwróceniem uwagi na narzędzia do oceny barwy żółtka jaja oraz skóry brojlerów kurzych. Zapoznała studentów z nowymi wytycznymi dotyczącymi norm poszczególnych witamin dla drobiu. Bardzo duże zainteresowanie studentów wzbudziła ścieżka rozwoju kariery w firmie DSM, która daje możliwość odbywania praktyk i staży w różnych jej działach. Składamy podziękowanie Pani Katarzynie  za przybycie i podzielenie się wiedzą oraz swoim praktycznym doświadczeniem ze studentami. Pan Grzegorz zapoznał studentów z system żywieniem świń na mokro, dzięki któremu zarządzanie produkcją trzody chlewnej i jej optymalizacja stają się bardziej efektywne oraz ułatwiają otrzymanie lepszych wyników. Żywienie płynne FeedFlow sprawdza się zarówno w żywieniu warchlaków i tuczników oraz w przypadku loch prośnych i karmiących. W zależności od zapotrzebowania, można zastosować sposób żywienia bezresztkowego z wykorzystaniem wody pod ciśnieniem, albo też system polegający na ponownym podawaniu pokarmu. Możliwe jest także połączenie obu tych opcji. Zaletą żywienia bezresztkowego jest większa efektywność karmienia, ponieważ każda z grup produkcyjnych świń otrzymuje odpowiednią mieszankę przygotowaną specjalnie dla niej w odpowiednim czasie. Po karmieniu wybrane lub wszystkie rury mogą być wyczyszczone przy użyciu wody lub sprzężonego powietrza. Również rury zsypowe mogą być czyszczone za pomocą sprzężonego powietrza. Studenci dowiedzieli się, ż mieszankę można przygotować z komponentów pobieranych w dowolnej kolejności, jeden komponent można pobierać w kilku partiach. Za pomocą zbiornika lub zbiorników do fermentacji można zoptymalizować poziom zawartości bakterii w mieszance oraz poprawić stan zdrowia zwierząt. Jest wiele rozmiarów mieszalników – od 200 do 9000 litrów. Mieszalniki firmy Pellon są zawsze sześciokątne, co w połączeniu z nowym, mocniejszym mieszadłem zapewnia wyjątkowo efektywne mieszanie. W drugiej części zajęć Pan Grzegorz zapoznał słuchaczy z ofertą firmy PELLON skierowaną do producentów bydła. Pokazał działanie Robot Combi do przygotowania i zadawania paszy dla bydła zarówno w oborach uwięziowych jak i wolnostanowiskowych; Concentarte Robot – robot na podwieszonych szynach do zadawania pasz treściwych, który się zmieści w najciaśniejszych pomieszczeniach i ma możliwość podawania od 1 do 4 różnych pasz.

W dniu 5 grudnia 2022 r. gościliśmy na Wydziale Hodowli, Bioinżynierii i Ochrony Zwierząt na zajęciach z przedmiotu „Trendy w hodowli zwierząt” realizowanego dla studentów kierunku Hodowla i Ochrona Zwierząt Towarzyszących i Dzikich studiów stacjonarnych II stopnia Pana Kacpra Kowalczyka, lekarza weterynarii. Pan doktor specjalizuje się w chorobach zwierząt nieudomowionych, obecnie pracuje w specjalistycznej przychodni weterynaryjnej Kajman.

Lek. wet. Kacper Kowalczyk opowiedział o najczęstszych problemach zdrowotnych, objawach chorobowych gryzoni i królików oraz sposobach ich zapobiegania, rozpoznania i leczenia.

W dniu 8 grudnia 2022 r. gościliśmy na Wydziale w ramach przedmiotu „Intensywne systemy w produkcji zwierzęcej” dla studentów studiów stacjonarnych II stopnia kierunku Zootechnika przedstawicieli firm Cobb Germany Panów Ireneusza Rosadę, Tomasza Torgowskiego oraz Piotra Czaplickiego. Firma Cobb Germany od początku swojego istnienia angażuje się w doskonalenie postępu genetycznego drobiu zapewniając stały wzrost potencjału produkcyjnego na wszystkich obszarach produkcji kurcząt brojlerów i stad rodzicielskich. Obecni dystrybuuje swój materiał genetyczny do ponad 20 państw Europy Środkowej i Wschodniej. Ogólnoświatowy sukces firmy Cobb opiera się w głównej mierze na wykorzystaniu wyników chowu poszczególnych linii hodowlanych w różnych warunkach środowiskowych. W pierwszej części spotkania głos zabrał Pan Piotr Czaplicki, który krótko przedstawił zarys historyczny działalności firmy, po czym omówił znaczenia wody w procesie odchowu piskląt. Pan Tomasz Torgowski poruszył ważne zagadnienia wpływu temperatury w procesie inkubacji jaj oraz warunków transportu, temperatury, wilgotności i wentylacji na późniejszy rozwój piskląt.

Składamy podziękowanie przedstawicielom firmy Cobb Germany Panom Ireneuszowi Rosadzie, Piotrowi Czaplickiemu oraz Tomaszowi Torgowskiemu za podzielenie się swoją wiedzą i praktycznym doświadczeniem ze studentami Wydziału Hodowli, Bioinżynierii i Ochrony Zwierząt.

W dniu 5 grudnia 2022 r. gościliśmy na Wydziale Hodowli, Bioinżynierii i Ochrony Zwierząt w ramach zajęć z przedmiotu „Intensywne Systemy Produkcji Zwierzęcej” realizowanego dla kierunku Zootechnika studiów II stopnia Pana dr Michała Gaguckiego, przedstawiciela firmy Orion Pharma Poland Sp. z o. o. Firma Orion Pharma Poland Sp. z o.o. jest oddziałem fińskiej firmy farmaceutycznej, której produkty są obecne w wielu obszarach, także w  medycynie weterynaryjnej i produkcji zwierzęcej. Pan dr Michał Gagucki przedstawił studentom zagadnienia związane z mikrobiotą w produkcji drobiarskiej i zapoznał z funkcjonowaniem firmy. Jednym ze sztandarowych produktów jest Broilact – mikrobiota jelitowa zdrowej kury do zasiedlania piskląt. Broilact jest produktem, który spełnia założenia koncepcji Nurmiego, z którą zapoznał studentów Pan dr Michał Gagucki. Studenci dowiedzieli się jak ważne jest zachowanie łańcucha mikrobiologicznego w produkcji drobiarskiej oraz jakie są zagrożenia, kiedy łańcuch zostaje przerwany. Koncepcja Nurmiego opiera się na wykorzystaniu mechanizmu konkurencyjnego wykluczania i zasiedlaniu przewodu pokarmowego mikrobiotą jelitową zdrowej, dorosłej kury. Studenci poznali różnice między preparatami konkurencyjnego wykluczania jakim jest produkt Broilact, a preparatami probiotycznymi. Ważne jest aby Broilact podać zaraz po wylęgu, 1 dawka na cały okres życia brojlera kurzego. Preparat jest przeznaczony dla drobiu grzebiącego. Ciekawostką jest to, że Broilact podawany jest w niezmiennej dawce niezależnie od gatunku, taka sama dawka dla brojlera kurzego, indyków czy bażantów. Po 60 minutach po podaniu mikrobioty ptaki są chronione przed różnymi patogenami a szczególnie przed drobnoustrojami z rodzaju Salmonella. Na koniec Pan Doktor opowiedział o stratach jakie ponoszą producenci drobiu w związku z występowaniem w stadach Salmonelli.

Składamy serdeczne podziękowania Panu dr Michałowi Gaguckiemu za przekazanie studentom bardzo ciekawej i praktycznej wiedzy.