W dniu 20 grudnia 2022 r. zmarł Pan Prof. dr hab. Jerzy Woyke, emerytowany pracownik naukowy d. Wydziału Zootechnicznego; jedna z najbardziej rozpoznawanych Postaci z pszczelarskiego środowiska naukowego w świecie. Urodził się 9 września 1926 r. w Maleninie. Wybitny światowej sławy, powszechnie szanowany i doceniany uczony, profesor nauk rolniczych, specjalista w zakresie pszczelnictwa. Pan Profesor ukończył leśnictwo (1950) i biologię (1952) na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Następnie uzyskał stopnie doktora (1958) i doktora habilitowanego (1961), a w 1969 r. otrzymał tytuł profesora nauk rolniczych. Od 1958 r. został pracownikiem naukowym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie oraz kierownikiem Zakładu Pszczelnictwa na Wydziale Ogrodniczym. Następnie po reorganizacji uczelni w 1970 r. kontynuował pracę jako kierownik Zakładu Hodowli Owadów Użytkowych na Wydziale Zootechnicznym. Jako pracownik emerytowany bardzo aktywnie pracował naukowo, prowadząc badania zarówno w kraju jak i za granicą; udzielając konsultacji naukowych czy współpracując z rzeszą naukowców z całego świata, stanowiąc dla nich niezaprzeczalny autorytet naukowy.

Prof. Jerzy Woyke podczas swojej wieloletniej pracy badawczej odbył liczne zagraniczne staże naukowe: USA (1958), Brazylia (1967), NRF (1971), Norwegia (1972), Australia (1973), Indie (1974), Nepal (1999). Konsultant FAO: Gwinea (1975), El Salvador (1979), Afganistan (1983), Wietnam (1985), Ghana (1986), Egipt (1987), Sudan (1988), Algieria (1989), Albania (1989), Meksyk (1989), podczas których prowadził badania nad różnymi podgatunkami pszczół. W Europie nad pszczołą środkowoeuropejską, włoską, kraińską, kaukaską i maltańską, w Afryce nad Apis adansoni (Senegal, Gwinea i Ghana) A. scutelata, A. capensis (Afryka Pd.), i Apis nubica (Sudan) W Brazylii nad pszczołą afrykanizowaną, w Azji nad pszczołą wschodnią (A. cerana), karliczką (A. florea), olbrzymią  A. d. dorsata i A. d. breviligulla) skalną (A. laboriosa) (Indie, Chiny, Tajlandia, Wietnam i Nepal, Filipiny), a na Borneo nad Apis koschewnikovi. Były to badania z zakresu genetyki, a w szczególności determinacji płci, sztucznego unasieniania pszczół, pszczół tropikalnych czy metod biologicznego zwalczania groźnego roztocza Tropilaelaps clareae.

Znaczenie prac prof. Jerzego Woyke dla rozwoju współczesnej, szeroko pojętej wiedzy o pszczołach trudno jest przecenić. Wiele badań Profesora miało przełomowe znaczenie dla nauki i praktyki pszczelarskiej. Do najważniejszych osiągnięć naukowych Profesora należy zaliczyć:

1955-1960 –  Udowodnienie wielokrotnej kopulacji matki pszczelej. Zmieniło to całkowicie podstawy genetyki pszczół.

1960 –  Opracowanie metody sztucznego unasieniania matki pszczelej przyjętej w świecie za  standardową.

1962-1982 - Polepszenie efektywności sztucznego unasieniania przez zbadanie optymalnych warunków w jakich powinna przebywać matka pszczela po zabiegu.
1962-1978 - Rozwiązanie zagadnienia determinacji płci u pszczół. Dotychczas uważano, że samice (robotnice i matki) rozwijają się z jaj zapłodnionych, a trutnie – samce z niezapłodnionych. Udowodniono, że trutnie mogą rozwijać się też z jaj zapłodnionych.

1963 – Odkrycie substancji kanibalizmu u pszczół.

1972, 1973 – Zbadanie biologii naturalnego unasieniania pszczół indyjskich Apis cerana.
1973 – Określenie granic rozpowszechniania się pszczół afrykańskich.

1973, 1990, 1992 - Opracowanie metody postępowania z agresywnymi pszczołami afrykańskimi, umożliwiającej bezpieczną pracę przy nich.

1973, 1975 – Opracowanie metody sztucznego unasieniania pszczół indyjskich Apis cerana.
1973 - Odkrycie barwnej mutacji pomarańczowych oczu (laranja) pszczół, która to mutacja stała się podstawą licznych interesujących badań i obserwacji.

1979 - Rozwiązanie zagadnienia determinacji płci pszczół indyjskich Apis cerana.
1977, 2000 - Rozwiązanie zagadnienia dziedziczenia ubarwienia pszczół i zróżnicowanej ekspresji ubarwienia u robotnic, matek i trutni.

1984-2000 - Zbadanie biologii i opracowanie metody zwalczania groźnego pasożyta pszczół Tropilaelaps clareae  bez użycia jakichkolwiek środków chemicznych. Pozwoliło to uratować pszczołę miodną w Azji południowo-wschodniej. W rezultacie tego ogromnie wzrosła produkcja miodu i niektóre kraje jak np. Tajlandia i Wietnam stały się eksporterami miodu.
1996-2004 - Wspólnie z Instytutem Fizjologii im Pawłowa w St. Petersburgu, przeprowadzenie badań nad barwnymi mutacjami pszczół, co przyczyniło się do leczenia wad wzroku  u ludzi.

1998 - Odkrycie, że jaja pszczół ustawicznie zmieniają swą wielkość w ciągu całego okresu inkubacji.
2004 - Odkrycie odmiennego zachowania higienicznego wolno żyjących gatunków pszczół  A. dorsata i A. laboriosa, polegające na nie odkrywaniu komórek z martwym czerwiem, co zapobiega rozprzestrzenianiu się chorób i pasożytów.

2011 - Udowodnienie, że znamię weselne matki pszczelej pochodzi od 2 trutni.
2012 - Opisanie, które urwiska himalajskie pszczoła skalna A. laboriosa wybiera na miejsca gniazdowania i dlaczego?

Na podstawie w/w badań Profesor opublikował aż 825 prac z czego 503 stanowią oryginalne publikacje naukowe pozostałe to książki oraz prace popularne. Prace Pana Profesora są bardzo często cytowane wg Science Citation Index W ISIS – 3608 ; wg. Web of Science 913. W tym okresie Pan Profesor był także promotorem 8 prac doktorskich, wielokrotnym recenzentem (544) prac naukowych np. doktoratów, habilitacji, wniosków o nadanie tytułu profesora, grantów, krajowych i zagranicznych publikacji naukowych. Profesor Jerzy Woyke to ambasador polskiej nauki w świecie. Nie ma na świecie drugiego specjalisty z zakresu pszczelnictwa, który badał pszczoły aż w 24 krajach. Był ekspertem FAO (ONZ) w 11 krajach (Gwinea, El Salwador, Kostaryka, Afganistan, Wietnam, Ghana, Egipt, Sudan, Albania, Algieria, Meksyk).

Za swoją pracę i osiągnięcia był wielokrotnie wyróżniany i nagradzany. Profesor Jerzy Woyke jest laureatem 72 nagród, odznaczeń i wyróżnień, z czego 16 zagranicznych.  Świadczy to o dużym uznaniu, jakim Profesor cieszy się w świecie (najważniejsze nagrody: PAN 1966, 1971, 1979, 1987, Min. Szkoln. Wyższ. 1976, 1989, Min. Roln. 1976, 1984, USDA 1976, 1984, 1987, Min. Roln. El Salwadoru 1981, Medal in Oczapowskiego PAN 1994, Outstanding Apicultural Scientist, Tajlandia 2000, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski 2014).

W dniu 9 grudnia 2022 r. – w dniu urodzin Prof. Marii Joanny Radomskiej, Rektor SGGW w latach 1981-1987 – zapraszamy na święto Wydziału Hodowli, Bioinżynierii i Ochrony Zwierząt. Obchody święta Wydziału będą miały miejsce przez cały dzień. Ze względu na fakt, że Wydział jest gospodarzem XLIX Przeglądu Dorobku Kół Naukowych, kulminacja obchodów nastąpi ok. godz. 17.00 – przed ogłoszeniem wyników Przeglądu. Zapraszamy wszystkich do udziału w ciekawych konkursach, m.in.:

– na najlepszy strój/ przebranie/ charakteryzację nawiązującą do kierunków studiów prowadzonych na Wydziale – w roli głównej zwierzęta;

– kto udoi więcej mleka niż Pani Dziekan, w roli głównej krowa Melania.

Zapraszamy do budynku 23, parter.

Dni SGGW 2022 już za nami. Tysiące osób odwiedziły kampus Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, szczególnie w piątek 20.05., bo pogoda dopisała. Bardzo dużo osób w różnym wieku odwiedziło nasze stoisko. Niestety, ze względu na zakwalifikowanie m. st. Warszawy jako obszaru objętego wścieklizną, obowiązywał nas zakaz pokazywania zwierząt gatunków wrażliwych na chorobę. Dlatego nie można było zobaczyć w tym roku pokazów wyszkolenia psów policyjnych, psów ratowniczych, psów rasowych, nie będzie myszy, owiec i kóz. Na stoisku naszego Wydziału/Instytutu można było zobaczyć różne gatunki drobiu, kury ras ozdobnych, przepiórki, zwierzęta egzotyczne i ryby. Był pokaz wyszkolenia koni policyjnych (sobota, godz. 13,00 za pasieką).

Zapraszamy do obejrzenia galerii!

12►

Światowy Dzień Pszczół obchodzony jest od 2018 r. Jego celem jest podkreślenie znaczenia pszczół dla pozyskiwania żywności i zwrócenie uwagi na różne zagrożenia dla ich egzystencji. Malejąca populacja wielu gatunków owadów zapylających – przede wszystkim pszczół – jest jednym z kluczowych dla bioróżnorodności problemów. Ponad 87 proc. gatunków roślin na świecie jest zapylanych m.in. przez pszczoły. Powodem ich ginięcia jest nieprawidłowe i zbyt częste stosowanie środków ochrony roślin, wywołujące ich zatrucie. Rola pszczół jest bardzo ważna dla zapylania wielu gatunków roślin, które są pożywieniem dla ludzi i dla wielu gatunków zwierząt. Zapylają także rośliny, które są wykorzystywane do celów ozdobnych, leczniczych, kosmetycznych i tekstylnych (np. bawełna, len). Prowadzone przez pszczoły zapylanie roślin jest jednym z najważniejszych czynników plonotwórczych. Pszczoła miodna wytwarza również cenne produkty pszczele, tj. miód, wosk, pierzgę, propolis, mleczko i jad pszczeli. Unia Europejska prowadzi aktywną politykę w zakresie ochrony pszczół oraz pomocy branży pszczelarskiej. W Polsce takie działania są prowadzone w ramach jednego z instrumentów Wspólnej Polityki Rolnej – „Wsparcie rynku produktów pszczelich”. Organizacje związane z pszczelarstwem (np. związki, stowarzyszenia, spółdzielnie, a także jednostki naukowe) mogą otrzymać pomoc na realizację projektów szkoleniowych, analizę jakości miodu, zakup: pszczół, sprzętu pszczelarskiego, leków do zwalczania warrozy, a także na prowadzenie gospodarki wędrownej czy realizację projektów naukowo-badawczych. Wnioski o pomoc przyjmuje Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR) do 31 lipca br. Jednym z najważniejszych działań dla ochrony pszczół jest unikanie niewłaściwego stosowania pestycydów oraz nieużywanie środków ochrony roślin w godzinach lotu pszczół. Ochrona pszczół i innych owadów zapylających przed niewłaściwie stosowanymi pestycydami jest przedmiotem troski Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN). W okresie intensywnego kwitnienia roślin Inspekcja zwiększa liczbę działań kontrolnych i edukacyjnych, aby ograniczyć zagrożenia wynikające ze stosowania środków ochrony roślin. Główny Inspektor podkreśla, że bardzo ważna jest współpraca rolników z pszczelarzami, gdyż pszczoły najczęściej mają swoje pożytki w przestrzeni rolniczej na polach, łąkach i sadach. Każdy z nas może i powinien chronić pszczoły. Najprostsze sposoby ich ochrony to dbanie o środowisko naturalne, pozostawianie w ogrodzie choć części nieskoszonego trawnika, gdzie można założyć kwietną łąkę, sadzenie lub sianie roślin miododajnych o różnych terminach kwitnienia, niewypalanie traw ani łodyg i kwiatów zeszłorocznych – wiele gatunków owadów właśnie tam się kryje i ustawianie dla nich (szczególnie w słoneczne dni) miejsc z wodą, popularnie zwanych poidełkami, zawierających drobne kamyczki lub żwirek, aby owady mogły spokojnie się napić bez zagrożenia moczenia skrzydełek.

(na podst. Sławomir Mucha, https://www.gov.pl/web/rolnictwo/20-maja--swiatowy-dzien-pszczol)

W dniu 8. kwietnia 2022 r. gościliśmy na Wydziale właścicieli firmy HoneyLab Teper & Waś (https://www.honeylab.pl/): Panią dr Ewę Waś oraz Pana dr Dariusza Tepera – specjalistów z zakresu jakości produktów pszczelich. Goście uczestniczyli w zajęciach z przedmiotu „Wykorzystanie produktów pszczelich” dla studentów 3 roku, studiów stacjonarnych kierunku Zootechnika. Pani dr Ewa Waś przedstawiła prezentację pt. „Badania jakości wosku pszczelego”. Wyjaśniła studentom jak wartościowym i niedocenianym produktem pszczelim jest wosk, omówiła również na przykładach problemy dotyczące zafałszowania wosku pszczelego w Polsce UE i na świecie. Zapoznała studentów z aktualnymi metodami laboratoryjnymi stosowanymi do badania jakości tego produktu. Pan dr Dariusz Teper przybliżył studentom dział botaniki zajmujący się badaniami spor, w tym ziaren pyłku jakim jest palinologia. Omówił i zademonstrował metodykę analizy pyłkowej miodu – badania potwierdzającego botaniczne i geograficzne pochodzenie miodu, dokładnie tłumacząc cele zastosowania tej metody. Zwrócił również uwagę na prawne skutki nieprecyzyjnych a obowiązujących wymagań dotyczących minimalnego procentowego udziału pyłku przewodniego w miodzie.

W imieniu swoim i studentów chcielibyśmy serdecznie podziękować Pani dr Ewie Waś oraz Panu dr Dariuszowi Teperowi za poświęcony czas, przybliżenie studentom cennej i fachowej wiedzy w bardzo przystępny sposób, a także za uatrakcyjnienie zajęć z przedmiotu „Wykorzystanie produktów pszczelich”.

W dniu 14 marca 2022 r. gościliśmy na Wydziale na zajęciach (on-line) z przedmiotu „Wsparcie z udziałem zwierząt” realizowanego dla studentów kierunku Hodowla i Ochrona Zwierząt Towarzyszących i Dzikich studiów stacjonarnych II stopnia Panią dr Łucję Skonieczną i Pana Lecha Grzybowskiego właścicieli pasieki SAWA. Podczas zajęć została przybliżona studentom wiedza na temat apiterapii czyli wykorzystania dobroczynnych właściwości pszczół i produktów pszczelich. Składamy podziękowania Naszym Gościom za poświęcony czas, podzielenie się wiedzą oraz swoim praktycznym doświadczeniem ze studentami Wydziału Hodowli, Bioinżynierii i Ochrony Zwierząt.

W dniu 27 marca 2021r. gościliśmy na Wydziale właścicielkę firmy PASIEKA HODOWLANA SAWA (http://www.pasiekasawa.pl/) Panią dr Łucję Skonieczną – specjalistkę z zakresu hodowli i inseminacji matek pszczelich. Pani doktor uczestniczyła w zajęciach z przedmiotu „Postęp biologiczny w hodowli zwierząt” dla studentów II stopnia, 2 roku studiów stacjonarnych, kierunku Bioinżynieria zwierząt. Pani dr Łucja Skonieczna przedstawiła prezentację pt. „Wychów i sztuczne unasiennianie matek pszczelich”. Wyjaśniła studentom różne przeznaczenie matek pszczelich wykorzystywanych w pasiece. Zapoznała słuchaczy z aktualnymi metodami wychowu matek pszczelich zwracając uwagę na wszystkie czynniki mające wpływ na wybór odpowiedniej z metod. Następnie Pani dr Łucja Skonieczna przybliżyła studentom tematykę z zakresu inseminacji matek pszczelich. Omówiła metodykę oraz wpływ sztucznego unasienniania matek pszczelich na postęp biologiczny w hodowli pszczół. W imieniu studentów składamy serdeczne podziękowania Pani dr Łucji Skoniecznej za poświęcony czas, przybliżenie studentom cennej i fachowej wiedzy, podzielenie się własnym wieloletnim doświadczeniem, a także za uatrakcyjnienie zajęć z przedmiotu „Postęp biologiczny w hodowli zwierząt”.