We wtorek 20 października 2012 roku odbyło się II FORUM WNoZ. Gościem spotkania był Pan Jerzy Kemilew, który przybył do nas na zaproszenie Pani Prodziekan ds. Nauki dr hab. Iwony Kosieradzkiej i mgr Agaty Koziorzębskiej, doktorantki z Katedry Żywienia Zwierząt i Gospodarki Paszowej. Pan Jerzy Kemilew jest lekarzem weterynarii oraz współwłaścicielem kliniki weterynaryjnej VetRegen specjalizującej się w leczeniu schorzeń (np. stawów) za pomocą komórek macierzystych izolowanych z tkanki tłuszczowej lub sznura pępowinowego.Wykład dotyczył biologii komórek macierzystych oraz zastosowaniu ich w weterynaryjnej medycynie regeneracyjnej.
Medycyna regeneracyjna jest to proces, w którym organizm, przy pomocy komórek macierzystych, stymulowany jest do samonaprawy, do odnowy zniszczonych narządów. Komórki macierzyste są to niezróżnicowane komórki obecne w każdej tkance posiadające olbrzymi potencjał proliferacyjny i różnicujący. Każda komórka macierzysta może podzielić się na dwie komórki macierzyste, na dwie komórki progenitorowe lub na jedną komórkę progenitorową i jedną macierzystą przy czym mechanizm, który decyduje o sposobie podziału jest nieznany. Ze względu na potencjał różnicujący, komórki macierzyste podzielić można na cztery grupy: totipotencjalne (zdolne do różnicowania sie we wszystkie komórki organizmu i komórki łożyska), pluripotencjalne (mogące różnicować się w dowolne komórki organizmu), multipotencjalne (mogące różnicować się w komórki z jednego listka zarodkowego) i unipotencjalne (różnicujące się tylko w jeden typ komórek). Ze względu na pochodzenie komórek macierzystych wyróżniamy komórki embrionalne i komórki somatyczne. Embrionalne komórki macierzyste są to komórki występujące u ssaków tylko na wczesnym etapie zarodkowym, zaprogramowane zostały do tworzenia komórek całego organizmu; nie mogą być stosowane w medycynie regeneracyjnej gdyż po wprowadzeniu ich do organizmu różnicują się w potworniaki. Przeciwieństwem są somatyczne komórki macierzyste, które po wprowadzeniu do organizmu różnicują się w komórki tkanki. Z punktu widzenia medycyny regeneracyjnej największe znaczenie mają mezenchymalne komórki macierzyste. Mogą być one pozyskiwane ze wszystkich tkanek organizmu ale najczęściej izoluje się je ze szpiku kostnego (jedynie 10% wszystkich komórek macierzystych stanowią komórki mezenchymalne, 90% stanowią komórki hemapoetyczne), tkanki tłuszczowej (najbezpieczniejsze pozyskanie komórek, jest ich ok 500 x więcej niż w szpiku) i sznura pępowinowego. Po izolacji komórek z pobranej tkanki, podawane są do organizmu miejscowo albo do krwioobiegu. Mechanizm naprawczy jest kilkuetapowy; w pierwszym etapie największe znaczenie mają komórki towarzyszące (leukocyty, neutrofile, makrofagi) które poprzez wydzielanie czynników wzrostu i cytokin zapewniają wsparcie troficzne komórkom macierzystym), następnie komórki macierzyste wydzielając czynniki antyzapalne neutralizują stan zapalny, po czym następuje ich proces różnicowania w komórki docelowe. Efektem działania komórek macierzystych jest całkowita regeneracja organizmu po urazach, bez powstawania blizny.
Po wykładzie miała miejsce ożywiona dyskusja. Zadane zostały m. in. następujące pytania:
- ile komórek należy podać do chorego stawu aby osiągnąć efekt terapeutyczny (odpowiedź: około 10 mln; naukowcy z Anglii mówią o 3,5 mln a Amerykanie o 5 mln)
- czy terapia zawsze jest skuteczna? (odpowiedź: około 5% pacjentów nie reaguje na terapię, 20% reaguje słabo; zakłada sie, że terapia jest skuteczna w przypadku 80% pacjentów)
- czy znane są efekty uboczne terapii komórkami macierzystymi? (odpowiedź: prawdopodobnie nie wpływają na aktywacje czy też intensyfikację procesu nowotworzenia)
- czy komórki macierzyste są odporne na czynniki toksyczne? (odpowiedź: są odporniejsze od komórek zróżnicowanych ale również podlegają ich wpływowi)
- jak dużo tkanki tłuszczowej pobierane jest do izolacji komórek macierzystych (odpowiedź: 50g)
Pan Jerzy Kemilew jest otwarty na wszelkie formy współpracy, w tym również zawiązywanie Konsorcjum i udział w projektach badawczych. Szczegóły znajdują się na stronie internetowej Kliniki (www.vetregen.pl).

Sekretarze FORUM WNoZ