W dniu 20 grudnia 2022 r. zmarł Pan Prof. dr hab. Jerzy Woyke, emerytowany pracownik naukowy d. Wydziału Zootechnicznego; jedna z najbardziej rozpoznawanych Postaci z pszczelarskiego środowiska naukowego w świecie. Urodził się 9 września 1926 r. w Maleninie. Wybitny światowej sławy, powszechnie szanowany i doceniany uczony, profesor nauk rolniczych, specjalista w zakresie pszczelnictwa. Pan Profesor ukończył leśnictwo (1950) i biologię (1952) na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Następnie uzyskał stopnie doktora (1958) i doktora habilitowanego (1961), a w 1969 r. otrzymał tytuł profesora nauk rolniczych. Od 1958 r. został pracownikiem naukowym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie oraz kierownikiem Zakładu Pszczelnictwa na Wydziale Ogrodniczym. Następnie po reorganizacji uczelni w 1970 r. kontynuował pracę jako kierownik Zakładu Hodowli Owadów Użytkowych na Wydziale Zootechnicznym. Jako pracownik emerytowany bardzo aktywnie pracował naukowo, prowadząc badania zarówno w kraju jak i za granicą; udzielając konsultacji naukowych czy współpracując z rzeszą naukowców z całego świata, stanowiąc dla nich niezaprzeczalny autorytet naukowy.

Prof. Jerzy Woyke podczas swojej wieloletniej pracy badawczej odbył liczne zagraniczne staże naukowe: USA (1958), Brazylia (1967), NRF (1971), Norwegia (1972), Australia (1973), Indie (1974), Nepal (1999). Konsultant FAO: Gwinea (1975), El Salvador (1979), Afganistan (1983), Wietnam (1985), Ghana (1986), Egipt (1987), Sudan (1988), Algieria (1989), Albania (1989), Meksyk (1989), podczas których prowadził badania nad różnymi podgatunkami pszczół. W Europie nad pszczołą środkowoeuropejską, włoską, kraińską, kaukaską i maltańską, w Afryce nad Apis adansoni (Senegal, Gwinea i Ghana) A. scutelata, A. capensis (Afryka Pd.), i Apis nubica (Sudan) W Brazylii nad pszczołą afrykanizowaną, w Azji nad pszczołą wschodnią (A. cerana), karliczką (A. florea), olbrzymią  A. d. dorsata i A. d. breviligulla) skalną (A. laboriosa) (Indie, Chiny, Tajlandia, Wietnam i Nepal, Filipiny), a na Borneo nad Apis koschewnikovi. Były to badania z zakresu genetyki, a w szczególności determinacji płci, sztucznego unasieniania pszczół, pszczół tropikalnych czy metod biologicznego zwalczania groźnego roztocza Tropilaelaps clareae.

Znaczenie prac prof. Jerzego Woyke dla rozwoju współczesnej, szeroko pojętej wiedzy o pszczołach trudno jest przecenić. Wiele badań Profesora miało przełomowe znaczenie dla nauki i praktyki pszczelarskiej. Do najważniejszych osiągnięć naukowych Profesora należy zaliczyć:

1955-1960 –  Udowodnienie wielokrotnej kopulacji matki pszczelej. Zmieniło to całkowicie podstawy genetyki pszczół.

1960 –  Opracowanie metody sztucznego unasieniania matki pszczelej przyjętej w świecie za  standardową.

1962-1982 - Polepszenie efektywności sztucznego unasieniania przez zbadanie optymalnych warunków w jakich powinna przebywać matka pszczela po zabiegu.
1962-1978 - Rozwiązanie zagadnienia determinacji płci u pszczół. Dotychczas uważano, że samice (robotnice i matki) rozwijają się z jaj zapłodnionych, a trutnie – samce z niezapłodnionych. Udowodniono, że trutnie mogą rozwijać się też z jaj zapłodnionych.

1963 – Odkrycie substancji kanibalizmu u pszczół.

1972, 1973 – Zbadanie biologii naturalnego unasieniania pszczół indyjskich Apis cerana.
1973 – Określenie granic rozpowszechniania się pszczół afrykańskich.

1973, 1990, 1992 - Opracowanie metody postępowania z agresywnymi pszczołami afrykańskimi, umożliwiającej bezpieczną pracę przy nich.

1973, 1975 – Opracowanie metody sztucznego unasieniania pszczół indyjskich Apis cerana.
1973 - Odkrycie barwnej mutacji pomarańczowych oczu (laranja) pszczół, która to mutacja stała się podstawą licznych interesujących badań i obserwacji.

1979 - Rozwiązanie zagadnienia determinacji płci pszczół indyjskich Apis cerana.
1977, 2000 - Rozwiązanie zagadnienia dziedziczenia ubarwienia pszczół i zróżnicowanej ekspresji ubarwienia u robotnic, matek i trutni.

1984-2000 - Zbadanie biologii i opracowanie metody zwalczania groźnego pasożyta pszczół Tropilaelaps clareae  bez użycia jakichkolwiek środków chemicznych. Pozwoliło to uratować pszczołę miodną w Azji południowo-wschodniej. W rezultacie tego ogromnie wzrosła produkcja miodu i niektóre kraje jak np. Tajlandia i Wietnam stały się eksporterami miodu.
1996-2004 - Wspólnie z Instytutem Fizjologii im Pawłowa w St. Petersburgu, przeprowadzenie badań nad barwnymi mutacjami pszczół, co przyczyniło się do leczenia wad wzroku  u ludzi.

1998 - Odkrycie, że jaja pszczół ustawicznie zmieniają swą wielkość w ciągu całego okresu inkubacji.
2004 - Odkrycie odmiennego zachowania higienicznego wolno żyjących gatunków pszczół  A. dorsata i A. laboriosa, polegające na nie odkrywaniu komórek z martwym czerwiem, co zapobiega rozprzestrzenianiu się chorób i pasożytów.

2011 - Udowodnienie, że znamię weselne matki pszczelej pochodzi od 2 trutni.
2012 - Opisanie, które urwiska himalajskie pszczoła skalna A. laboriosa wybiera na miejsca gniazdowania i dlaczego?

Na podstawie w/w badań Profesor opublikował aż 825 prac z czego 503 stanowią oryginalne publikacje naukowe pozostałe to książki oraz prace popularne. Prace Pana Profesora są bardzo często cytowane wg Science Citation Index W ISIS – 3608 ; wg. Web of Science 913. W tym okresie Pan Profesor był także promotorem 8 prac doktorskich, wielokrotnym recenzentem (544) prac naukowych np. doktoratów, habilitacji, wniosków o nadanie tytułu profesora, grantów, krajowych i zagranicznych publikacji naukowych. Profesor Jerzy Woyke to ambasador polskiej nauki w świecie. Nie ma na świecie drugiego specjalisty z zakresu pszczelnictwa, który badał pszczoły aż w 24 krajach. Był ekspertem FAO (ONZ) w 11 krajach (Gwinea, El Salwador, Kostaryka, Afganistan, Wietnam, Ghana, Egipt, Sudan, Albania, Algieria, Meksyk).

Za swoją pracę i osiągnięcia był wielokrotnie wyróżniany i nagradzany. Profesor Jerzy Woyke jest laureatem 72 nagród, odznaczeń i wyróżnień, z czego 16 zagranicznych.  Świadczy to o dużym uznaniu, jakim Profesor cieszy się w świecie (najważniejsze nagrody: PAN 1966, 1971, 1979, 1987, Min. Szkoln. Wyższ. 1976, 1989, Min. Roln. 1976, 1984, USDA 1976, 1984, 1987, Min. Roln. El Salwadoru 1981, Medal in Oczapowskiego PAN 1994, Outstanding Apicultural Scientist, Tajlandia 2000, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski 2014).